Faillissement VOF: Vennoten Ook Failliet?

De vennootschap onder eene firma is de maatschap, tot de uitoefening van een bedrijf onder eenen gemeenschappelijken naam aangegaan. (art. 16 WvK) Dit prachtige archaïsche taalgebruik wilde ik u niet onthouden. Is dit nog actueel? Jazeker, rechtstreeks uit het Wetboek van Koophandel (sedert 1838). Een vennootschap onder firma (VOF) is de juridische terminologie voor een samenwerkingsverband tussen 2 – of meer – natuurlijke personen of rechtspersonen onder een gezamenlijke bedrijfsnaam. De VOF heeft geen rechtspersoonlijkheid. De vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de verplichtingen van de VOF: In vennootschappen onder eene firma is elk der vennooten, wegens de verbindtenissen der vennootschap, hoofdelijk verbonden. (art. 18 WvK) Een VOF heeft een zogenaamd afgescheiden vermogen. Het vermogen is afgeschermd van het privévermogen van de vennoten. De zakelijke schuldeisers van de VOF kunnen zich met voorrang op het afgescheiden vermogen van de VOF verhalen. Tijdens het bestaan van de VOF kunnen privé-schuldeisers van de vennoten zich niet rechtstreeks verhalen op het afgescheiden vermogen van de VOF. Omgekeerd kunnen zakelijke schuldeisers van de VOF zich wel op het privévermogen van de vennoten verhalen als de VOF in verzuim is. Als een VOF zijn schulden niet betaalt, dan kan een schuldeiser het faillissement van de VOF aanvragen. Het faillissementsverzoek moet door een advocaat bij de rechtbank worden ingediend. Eén van de vereisten om een succesvol faillissementsverzoek in te dienen is dat summierlijk (kort/eenvoudig) blijkt dat de VOF in de toestand verkeert te hebben opgehouden met betalen. Daarvoor moet minimaal worden voldaan aan het pluraliteitsvereiste. Dit betekent dat naast de vordering van de faillissementsaanvrager het bestaan van een tweede vordering (steunvordering) aangetoond moet worden. Eén van deze vorderingen moet opeisbaar zijn. De schuldeiser achter de steunvordering hoeft het overigens niet eens te zijn met de faillissementsaanvraag. Het faillissement van de VOF wordt uitgesproken, betekent dit dat de vennoten ook automatisch failliet zijn? Tot 6 februari 2015 was dat wel het geval. Op 6 februari 2015 heeft De Hoge Raad geoordeeld dat het faillissement van de VOF niet langer automatisch betekent dat ook de vennoten in de toestand verkeren dat zij hebben opgehouden te betalen. De vennoten worden dus niet meer automatisch failliet verklaard. De schuldeiser die ook het faillissement van de vennoten aanvraagt zal van iedere vennoot individueel summierlijk moeten aantonen dat die vennoot in privé verkeert in de toestand te hebben opgehouden met betalen. Daarvoor zal de faillissementsaanvrager in ieder geval het bestaan van een steunvordering op die vennoot in privé moeten aantonen. Recent ging dit mis bij de rechtbank Rotterdam (ECLI:RBROT:2016:10244). De faillissementsaanvrager had niet voldoende onderbouwd dat ook de vennoot in privé verkeerde in de toestand dat hij is opgehouden te betalen. Het faillissementsverzoek voor de VOF werd toegewezen en het faillissementsverzoek voor de vennoot in privé werd afgewezen. mr. Arjen Zeilstra